Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.


  • Post new topic
  • Reply to topic

Lauj vaj tsab li thoj yaj Muas. ( Lus Teb Nai Phoos Vaj Pov )

avatar
Guest
Guest


Lauj vaj tsab li thoj yaj Muas. ( Lus Teb Nai Phoos Vaj Pov ) Empty Lauj vaj tsab li thoj yaj Muas. ( Lus Teb Nai Phoos Vaj Pov )

Post by Guest November 22nd 2009, 7:47 pm

Lus teb Naisphoo Vaj Pov thiab "Lauj Vaj Tsab Lis Thoj Yaj Muas"

* From: Tou-Ly@xxxxxxxxxxxxxxx
* Date: 24 May 2007 09:22:19 -0700

Lus Teb Naisphoo Vaj Pov thiab "Lauj Vaj Tsab Lis Thoj Yaj Muas"

Hnub no kuv, Lis Nplooj LisNyiajVws, yuav teb Naisphoo Vaj Pov cov lus
nws tau hais nrog tus Hmoob PathetLao hu ua "Lauj Vaj Tsab Lis Thoj
Yaj Muas" (LVTLTYM) uas Radio Hmoob LosTsuas tau tso tawm rau suavdaws
mloog thaum March, 2007. Lub tswvyim ntawm daim cassette mas yog
Naisphoo Vaj Pov xav rhuav kuv tsev neeg thiab cov kwvtij Hmoob Lis
xwb. Vim li cas cov lus dag thiaj sawv tuaj mas yog li no. Tsis ntev
dhau los no Naisphoo Vaj Pov tau tawm ib zag tswvyim rau VamNtxawg Vaj
mus ntxias kuv tus kwv TsavFoom Lis lub khw Asia Super Market (Fresno,
CA) hloov mus ua Hmoob Vaj tug. Thaum January, 2007 nkawv txeeb tsis
tau ces Naisphoo Vaj Pov thiaj nrhiav teebmeem rau peb tsev Hmoob Lis
kom raug ntiajteb cem. Nws tau txhawb nqa LVTLTYM cov lus kom suavdaws
rau hauvncoo siab siab mloog cov lus tseemceeb heev. Hauv daim
cassette LVTLTYM kuj tau hais ntau yam, tej yam kuj zoo khaws xws li
nws nqua hu kom Hmoob txhob tua Hmoob lawm, tiamsis feemcoob yog cuav
thiab kev txw kom Hmoob havzoov, Hmoob LosTsuas raug tua ntxiv lawm
xwb. Cov khub lus kuv yuav teb LVTLTYM raws li no: nws hais tias
Lyteck (Lis Teeb) thiab Lis Tub yog ob tug tua cov Hmoob nyob HinHeup;
cov Hmoob Lis ua qhov ntsej qhov muag rau cov PathetLao tuaj rau hauv
LoojCeeb; thiab nws tau ua ib daim ntawv cawm xa Colonel Ntsuab Vaj
Lis tawm ntawm PathetLao tes.


LVTLTYM liam hais tias Lyteck thiab Lis Tub yog ob tug tua Hmoob nyob
HinHeup. Nws piav tias nws yog cov Koosthav PajCai es thaum nws tuaj
pem Salaphoukhoun rau HinHeup nws pom Lyteck thiab Lis Tub nkawd nyob
saum tsheb tua peb cov Hmoob hauv tus choj HinHeup tuag ntau tus yog
li thiaj muab rooj plaub no pov rau nkawd ev. Muab ua zoo xyuas cov
lus no tsis meej pem vim rau qhov tias yog cov Hmoob PathetLao yuav
mus LoojCeeb li nws hais mas lawv yuav tsum tuaj txoj kev 13 pem
Salaphoukhoun los txog HuoyMo ces lem sab laug mus Nasou rau LoojCeeb
lawm, tsis yog tuaj txog HinHeup ces mam lem rov qab mus pev. Qhov
tseeb thaum lub sijhawm May, 1975 ntawd yog Colonel Deuane Sounarath
lawv cov (pawg nrubnrab fee rau sab lauj) xub tuaj rau VangViang thiab
Nasou/LoojCeeb. Twb ntev tom qab no lawm pab Koosthav PajCai mam tuaj
rau PhabKheb. Qhov no qhia tau hais tias tus LVTLTYM lam puab dabneeg
coj los pha kov cov neeg tsi paub keebkwm zoo yuav kev xwb.

LVTLTYM zaj dabneeg hais ntxiv tias Lis Tub yog tus neeg "paigtxig."
Ntuj qub qab 32 xyoo dhau los Lis Tub tseem hluas heev nws tsis tau
muaj fwjtxwv. Qhov no qhia tau hais tias LVTLTYM yeej yog tus neeg
nyob America teb xwb nws thiaj pov Lis Tub zoo li ntawd. Tsis tas li
xwb thaum ub tsuas hnov neeg iabliam rau Lyteck ib leeg nkaus xwb, ua
li cas xyoo 2007 ho muaj kiag Lis Tub xyaw ntxuag lawm thiab? Yog yuav
hais lus cuav raws li nws hais xwb mas kuj muaj ntau leej ntau tus
hais los lawm thiab; Xyoo 1996 Vaj Npis thiab Vaj Tswb tau hais tawm
tias Lyteck tua 1,000 tus Hmoob Vaj tuag nyob HinHeup. Hos Niam Vaj
Npis Nom Hawj ntxiv loo tias Lyteck tua raug 30 tus Hmoob Vaj duav lov
tas. Xyov ua li cas Lyteck cov mostxwv yuav tua ncaj ua luaj es raug
tib co Hmoob Vaj nkaus xwb.

Qhov tiag lub sijhawm thaum Hmoob raug tua May 29, 1975 Lyteck nws
nyob nram Vientiane tabtom sawv kev tuaj xyuas kuv nyob Lack-52 (60 km
tshem tawm ntawm HinHeup) nws yeej tua tsis tau cov Hmoob nyob pev.
Hnub ntawd muaj Lyteck, TubNpis LisFoom, LaujFoom PajNpliam, Txhiaj
Yeeb Lis, Zeb Lis, PajCai Yaj, kuv, thiab 5-6 leej tus phoojywg nyob
ntawm kuv tsev sibtham tseem yuav noj ib tug tshis ci uake. Niaj hnub
no yeej tseem muaj cov neeg ua qhov muag povthawj xws li Txhiaj Yeeb
Lis, Zeb Lis (Sacramento,CA), thiab PajCai Yaj (Pontiac,MI). Povthawj
ntxiv ntawm nov mus muaj Niam Nom Cib Vaj (California), Niam Nyiaj
Thoob Muas (Spartanburg,SC), Maiv Yias Muas (Spokan,WA), Niam Nkaj Pov
Yaj (Pontiac,MI), Khwb Vaj thiab Nyiaj Vaj tsev neeg (Lacrosse,WI)
twb nyob pem tus choj HinHeup lawv twb tsis pom Lyteck los Lis Tub
kiag li. Muab cov povthawj los nthuav saib xyuas mas pes tau hais tias
tus LVTLTYM txhob txwm txw neeg liam kuv tsev neeg xwb. Yog xav paub
tseeb tshaj qhov no ces mus xyuas kuv daim ntawv "Hmoob Raug Tua Nyob
Hin Heup" (March 22, 1997).


Ntxiv ntawd no mus LVTLTYM tau hais tias cov Hmoob Lis yog cov "ua
qhov ntsej qhov muag" rau PathetLao tuaj rau LoojCeeb. Nws cov lus pes
tau hais tias cov Lis yog cov ntxeevsiab. Cov lus no tsis muaj tseeb.
Ua li cas nws tsis qhia loo cov npe rau peb suavdaws paub nad? Ib qho
ua nws zaj dabneeg tsis muaj nqi mas yog qhov nws siv lub npe dag. Lub
npe "Lauj Vaj" mas peb Hmoob kuj muaj tiag, tiamsis "Tsab Lis Thoj Yaj
Muas" yog npe cuav uas pog yawg yeej tsis tau muaj dua los. Qhov ob
uas tsis txaus ntseeg mas nws yug xyoo 1952 es xyoo 1966, thaum nws
muaj 14 xyoo xwb, nws tseem siv mus kawm mavthabnyoo (college) thiab
kevcai ua tsov ua rog siab tshaj plaws nyob rau NyablajTeb thiab tseem
tau sawvcev ntawm cov PathetLao mus sablaj nrog Naisphoo Vaj Pov tus
neeg hu ua "Lis Txos" nyob Phati lawm. Lub caij 1965 rau 1967 kuv yog
tus sawvcev ntawm Naisphoo Vaj Pov nyob rau Xeev Samneua teeb lookam
nyob Phati thiab tseem ua tus sawvcev ntawm Cobkheem Samneua tom hauv
ntej thiab tus thawj tswjfwm (xaynatikan) kev ua tsovrog nyob Nakhang
kuv yeej twb tsis hnov txog qhov kev sablaj Phati thiab tus hu ua Lis
Txos.

Kuv yeej paub cov nais tseemceeb, nais tubrog nyob thaj tsam ntawd tag
nrho. Cov neeg ntawd xws li no: Cov nyob kev tiv thaiv Pathi muaj
"Pawg 261" uas Captain Nkias Tub Vaj yog tus coj; hos cov nyob ncig
lees ntawd muaj "Zone 13" uas Caubmoos Lauj Thaiv Vaj thiab Naiskoo
Lis Xab ua ob tug thawj; "Zone PhouNgoua" kuj muaj txiv Phias Xwm Muas
thiab Muas Xwm; "Zone 14" nyob HongNone muaj Lauj Tuam, txiv Vam Lis
Lauj, Xovxoom Tsab Kim Xyooj thiab Xovxoom Lauj Xeeb; "Zone 15" nyob
lub roob Phouchicknou muaj Captain Lis Lauj. Hos nyob ntawm kev tiv
thiav Nakhang muaj "Koospha 26" uas yog Lt-Colonel Thong Vong Rassmi
yog tus coj. Thaum nws tuag lawm ces Lt-Colonel Phanh Siharat los ua
tus tuav. "Koospha 27" kuj muaj Major Douangta Norasinh. Hos pawg
"SGU" kuj yog Major Ntsuab Vaj Lis ua tus saib xyuas. Yeej tseem
tshuav ntau pab xws li Captain Lis Teeb (Hmoob SanhLouang, Vaj Pov tus
yawmyij), Captain Lis Pov Npuag Tsig thiab Captain Nom Ko LisFoom.
Txhua hnub peb suavdaws tau mus sibtua nrog cov PathetLao-Vietminh
nyob rau thaj tsam Nakhang, Phati, HouaMoung, PhouVieng, nqis mus rau
nram tiaj BanBan, kuv twb tsis paub tsis hnov txog qhov sablaj Phati
los tus hu ua Lis Txos. Hos yog kev sablaj ntawm Pathi muaj tseeb tiag
no mas pes tau hais tias Naisphoo Vaj Pov zais siab coj tsis ncaj rau
peb suavdaws thiab nws koom siab nrog PathetLao-Vietminh tua pejxeem
fuabfwm Nplog lawm.

Qhov LVTLTYM tau ua daim ntawv rau Colonel Ntsuab Vaj Lis khiav tawm
LoojCeeb ntawm PathetLao thiaj tsis mag txhom mas yeej tsis muaj.
Thaum Naisphoo Vaj Pov khiav tawm hauv LoojCeeb May 15, 1975, Naisphoo
Chao Manivong kuj raug tsa los ua tus saib xyuas tsoom tubrog "Nqe 2"
hos Col Ntsuab Vaj Lis tau ua tus yau ntawm nws. Thaum lub 6 hli yuav
luag kawg ntawd nkawv, cov tubrog, tus Cobkheem Khamsing Phetlompham
ntxuag cov neeg ua haujlwm rau tseemfwv Xeev Xiengkhouang raug Kham
Oun Boupha (tus Deputy Defence Minister) sau ntawv tshem lawv suavdaws
tag nrho los mus nyob rau Vientiane. Col Ntsuab Vaj Lis yeej muaj
ntaub ntawv raws kevcai nws thiaj nqis nrog suavdaws los rau
Vientiane. Tsis yog hais tias tus LVTLTYM ntawd ua tus cawm nws.

Tej dabneeg LVTLTYM piav txog ntawm Lyteck thiab Lis Tub tua Hmoob
nyob HinHeup, nws mus sablaj nyob Phati nrog Lis Txos, cov Hmoob Lis
ntxeevsiab ua qhov ntsej qhov muag rau PathetLao, thiab qhov nws ua
ntawv cawm Col Ntsuab Vaj Lis no tsis muaj li. Nws lam muab tej zaj
dabneeg cuav ntxiv tej qho tiag xyaw uake kom cov neeg pejxeem fuabfwm
tsis paub keebkwm meej txaus ntseeg xwb. Nws qhov tswvyim tiag mas yog
dag kom neeg cem kuv tsev Hmoob Lis thiab txw kom peb cov Hmoob nyob
sab ntuj America, Australia, Canada thiab France no siab kub heev es
pib rog tshiab rau Nplog nyob LosTsuas. Thaum muaj kev nyuab siab dua
lawm ces cov neeg li Naisphoo Vaj Pov thiab nws cov ntseeg siab no
khaws xyeem sau neeg nyiaj noj dua li lawv tau ua ntau xyoo los lawm.


Ntxiv no mus kuv yuav piav qhia nej suavdaws txog Naipshoo Vaj Pov lub
siab nyoos yav ntuj qubqab. Qhov nws tsis haum suavdaws yog vim Tub
Lwj Muas thiab Ham Choj ua ob tug ntxeev lus tsav txhawb nws pluajsiab
limhiam. Cov neeg raug teebmeem ntawm nws raws li no: Tub Npis
LisFoom, Tub Liab LisFoom, Ntxhw Xwm LisFoom, Lis Vaj Tooj Pov, Lis
Npawv LisNpuagFwm, Chaokhouang Tooj Pov Lis, Chaokhouang Ntsuab Pov
Yaj, Colonel Suav Yaj, Lieutenant Txhiaj Sawm Xyooj, Captain Lauj
Xeeb, Lis Nav Zam Laum, Lis Cawv LisNyiajVws, Lyteck LisNyiajVws thiab
Lis Nplooj LisNyiajVws. Tseem tshuav ntau leej ntau tus thiab. Cov
neeg no tsis tau khwv ib yam phem rau nws kiag li (ib co tseem tau
cawm nws txoj sia yam thauv) taimsis nws txob plaub rau lawv yam tsis
muaj povthawj li.

Cov neeg raug Naisphoo Vaj Pov tua muaj ntau leej. Cov uas raug tua
tiamsis tsis tuag xws li no: Major Lis Fwm Npliaj Mim, TwvYeej
LisNyiajVws thiab tsev neeg (2 tug mob), Lis Nplooj Ntxoov Xeeb thiab
tsev neeg, Lis Qhua LisFoom thiab tsev neeg. Hos cov nws tua tuag lawm
mas raws li no: Colonel Txooj Kuam Vwj, Major Lis Zeb, Major Vaj Txooj
Neeb, Major Txawj Toog Vwj, Lis Nus tsev neeg, Lis Npawv LisNpuagFwm
thiab 5 tug kwvtij, Muas Zeb thiab tsev neeg, Hawj Vaj, Lauj Paj Vws
Vwj, Tooj Ntxawg Lauj thiab tsev neeg (2 tuag), Soob Lwj Yaj thiab
tsev neeg (5 tuag, 1 mob), Ntxoov Lis Yaj thiab tsev neeg (11 tuag, 5
mob, thiab tseem raug nyuavhoom T-28 raws tuav ntxiv), thiab Tooj
Txawj Nyas [nws yog Naisphoo Vaj Pov tus tub tua neeg (assassin)].
Tseem tshua ntau leej tiamsis muab npe npaum no xwb.

Thaum 1981 cov Hmoob nyob sab Mokphasouk, MoosCab, PhouBia, BanNa,
PhouFa, BounLong, muaj ze ntawm 200,000 leej neeg, ib txhia kuj nyob
taus tusyees nrog tseemfwv tshiab lawm, Naisphoo Vaj Pov tso nws ib co
neeg, ib tug hu ua Colonel Txawj Pov Muas, mus dag ntxias kom suavdaws
sawv tua txoj kevcai communist ntawd thiaj ua rau Hmoob tuag lawm
coob. Xws li sab BounLong tuag yuav luag txog 2,000 hos lwm qhov tuag
rau nruab roob nruab hav kuj muaj coob muaj ntau. Lub txim no yuav
muab pov rau PathetLao ev xwb los kuj tsis tau. Yuav tsum muab faib
rau Naisphoo Vaj Pov thiab nws cov neeg uas mus ntxias dag ntawd tau
nrog ev thiab. Lub zog lwm tebchaws yuav pab Naisphoo Vaj Pov twb tsis
muaj lawm los tseem dag haistias "Peb yuav mus noj pebcaug
Vientiane...Phone Savanh" kom suavdaws "ua tiag tiag peb twb yuav tau
teb tau chaw."

Tsis tas li no xwb Naisphoo Vaj Pov tseem nqa nws lub siab phem tuaj
ua rau tebchaws America thiab. Lub Koomhaum Kwm Choj (North Carolina)
thiab Koomhaum Txoov Xyooj (Kansas) tseem raug nws foob poob tag. Hos
Fwj Hawj lub xovtoojcua "Hmoob Thooj Siab Koom Ntsws" (Fresno, CA)
tseem raug nws txeeb yuav.

Txoj kev noj neeg nyiaj thiab zog Naisphoo Vaj Pov yeej ua ntev thiab
ua dua los lawm. Lub 12 hli, 2003 nws tau xa Lauj Vaj (uas yog Pov Lis
Muas tus qub tubrog tau tshais los nyob hauv Naisphoo Vaj Pov tsev)
mus LosTsuas dag yuav Hmoob nyiaj nyob LuangPrabang, HoueSai thiab lwm
qhov. Nws hais tias Naisphoo Vaj Pov thiab tseemfwv America yuav sau
cov Hmoob mus nyob rau America tebchaws tag nrho. Tsev neeg loj, me,
twg, los xijpeem yuav tsum them $200 US los yog 2 choj nyiaj ua tus
nqi ntaub ntawv tawm ntawm ThaibTeb mus rau America. Pab twg xub mus
txog ThaibTeb ces pab ntawd yuav raug xa tawm mus ua ntej. Thaum kawg
nws hais rau lawv hais tias nws rov mus Bangkok mus npaj ntaub ntawv
tos lawv. Yog li no xyoo 2004 thiaj muaj ze ntawd 8,000 tawm tus Hmoob
tau tso vajtsev tsiajtxhu tseg khiav mus rau ThaibTeb lub zos DejDawb
Petchaboon, Nongkhai thiab Bangkok ua teebmeem loj kawg nkaus rau
pejxeem fuabfwm Hmoob, Nplog, Thaib thiab thoob ntiajteb.

Cov povthawj saum no qhia tau hais tias Naisphoo Vaj Pov yeej muaj tus
cwjpwm limhiam pog ntuj qubqab los txog niaj hnub no nws thiaj nrhiav
tau lub siab ua tej yam tsi ncaj tsi ncees pov rau kuv tsev neeg thiab
lwm tus. Yam nws ua phem yav tas los peb tseem niaj hnub npog nws lub
qe tswlwj tiamsis zaum no nws muab dag tshaj qhov peb uv taus lawm.
Yog li no kuv nqua hu tag nrho peb haiv Hmoob thiab txhua txhua xeem
nyob thoob qab ntuj no paub hais tias peb suavdaws ev tsis taus
Naisphoo Vaj Pov qhov dag ntxuag nws cov neeg ua pojntxoog de rev
nplooj los vov qhov muag dag noj dag haus, txeeb luag lwm tug mus ua
lawv tug, ntxias tij tsi hauv nrog kwv, ntxias pawg neeg no tsis haum
pawv tov. Sawv los peb uake mus tshem tej yam phem phem uas peb
suavdaws tsis hmov tsis ntshaw kom ploj mus thiab sibpab nrhiav txoj
kev zoo los rau peb suavdaws tau siv mus yav tom ntej. Qhov peb
suavdaws ntshaw yog kev ncajncees kom muaj nqi, kev ncajncees kom muaj
povthawj thiab sibhlub sibpab. Ua nej suavdaws tsaug.



Lis Nplooj LisNyiajVws

http://newsgroups.derkeiler.com/Archive/Soc/soc.culture.hmong/2007-05/msg00700.html


Last edited by Tub zoo nraug on November 23rd 2009, 7:49 pm; edited 1 time in total
avatar
Guest
Guest


Lauj vaj tsab li thoj yaj Muas. ( Lus Teb Nai Phoos Vaj Pov ) Empty Re: Lauj vaj tsab li thoj yaj Muas. ( Lus Teb Nai Phoos Vaj Pov )

Post by Guest November 23rd 2009, 7:46 am

Nyob zoo ib tsoom kwv tij hmoob nyob thoob ntuj qab plab,

Nyob zoo cov phooj ywg thiab hmoob nyob puv ntuj qab plab. Nej mloog Lauj Vaj Tsab Lis Thoj Yaj Muas cov lus hai tag nej ho nyeem peb ib tug kwv tij Lis Plooj lis Nyiaj Vws hos tham thiab saib nej xav li ca? kuv yog ib tus menyuam neeg tuaj loj rau lub tebchaws USA no xwb, kuv tsi muaj feem paub txog tiab kuv tsi interested txog tej politic no tab si, kuv tsuas pab muab lo tso rau ntawm no rau neeg mus search hauv google lawv yuav pom thiab tau nyeem txog tej no. Thaum kuv nyeem cov lus ua tus Tij laug Lis Plooj Lis Nyiaj Vws no piav tag qhov VP tau ntiav neeg tuas kuv kwv tij xwb lis Tij laug Ntxoov Lis Yaj nyob rau sab phab kheb, tus uas lub tsev kheej yog kuv tsev neeg yog kuv tij laug.. lub caij nws raug tuas no kuv tseem yog ib tus meyuam tus yau li 10 xyoo xwb kuv tsi paub txog qhov teeb meem.

Kuv zoosiab ua kuv ho mus nrhiav pom tus tij laug Lis Nplooj Lis Nyiaj Vws no tham txog. Kuv zoo siab rau nws cov lus thiab ua nws tsaug. Kuv lus los teb me me li no xwb vim kuv tsi muaj feem cuam tshuam txog tej no.


  • Post new topic
  • Reply to topic

Current date/time is May 3rd 2024, 4:46 pm